Vakantiedagen (verlofuren)

Werknemers hebben recht op vakantiereserveringen. Deze bestaan uit een tweetal componenten: vakantiedagen (verlofuren) en vakantiegeld.
 

Wat zijn vakantiedagen?

Vakantiedagen worden ook wel verlofuren genoemd. Het idee achter het verstrekken van vakantiedagen is dat medewerkers voldoende gelegenheid krijgen om afstand te nemen van hun werk. Door het opnemen van vakantiedagen kunnen werknemers er even tussenuit, wat een positief effect heeft op het verminderen van werkstress. Er wordt verschil gemaakt tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.

Wat is het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen?

Er zijn 2 soorten vakantiedagen voor werknemers:
 

• Wettelijke vakantiedagen
  Alle werknemers hebben recht op een wettelijk aantal vakantiedagen per jaar. Dit aantal is vastgelegd in de wet en wordt berekend aan de hand van het aantal dagen dat een medewerker per week werkt.

 

• Bovenwettelijke vakantiedagen
  Werkgevers kunnen ervoor kiezen hun werknemers meer vakantiedagen aan te bieden dan het wettelijke minimum aantal. Deze extra vakantiedagen worden bovenwettelijke vakantiedagen genoemd.
   

Hoe werkt de opbouw van vakantiedagen?

Hoeveel vakantiedagen worden opgebouwd verschilt per medewerker. Bovendien zit er een verschil in de opbouw van wettelijke vakantiedagen en bovenwettelijke vakantiedagen.
 

Opbouw wettelijke vakantiedagen

Het aantal wettelijke vakantiedagen waar iedere medewerker recht op heeft bedraagt 4x het aantal uren dat hij/zij per week werkt. Werkt een werknemer bijvoorbeeld 20 uur per week, dan heeft hij/zij recht op 80 vakantie-uren, oftewel 10 vakantiedagen per jaar.
 

Opbouw bovenwettelijke vakantiedagen

De opbouw van het aantal bovenwettelijke vakantiedagen kan verschillen per bedrijf of bedrijfstak. De afspraken hierover zijn vastgelegd in het arbeidscontract of in de geldende cao.
 

Opbouw vakantiedagen bij zwangerschapsverlof

Tijdens zwangerschapsverlof bouwt een medewerker gewoon vakantiedagen op. Deze vakantiedagen mogen door de werkgever niet worden gebruikt om dit verlof op te vangen.
 

Opbouw vakantiedagen bij onbetaald verlof, zorgverlof en aanvullend geboorteverlof

De werknemer bouwt geen vakantiedagen op bij onbetaald verlof. Uitzonderingen hierop zijn langdurig zorgverlof en aanvullend geboorteverlof.
 

Opbouw vakantiedagen bij ziekte

De opbouw van wettelijke vakantiedagen gaat gewoon door indien een medewerker (gedeeltelijk) ziek is. Voor de opbouw van bovenwettelijke vakantiedagen kunnen andere regels gelden, deze zijn terug te vinden in de arbeidsovereenkomst of geldende cao.
 

Vakantiedagen opnemen

Voor het opnemen van vakantiedagen geldt dat deze ook in losse uren mogen worden opgenomen. Indien een werknemer vakantiedagen wil inzetten, dient hij/zij een aanvraag in bij de werkgever. Deze dient de aanvraag goed te keuren, alvorens de vakantie-uren kunnen worden gebruikt.

De werkgever moet het opnemen van de wettelijke vakantiedagen in principe gewoon goedkeuren. Uitzondering hierop is als dit grote problemen oplevert voor het bedrijf (zwaarwegende bedrijfsbelangen), dan mag de werkgever bezwaar maken. Dit moet hij/zij binnen 2 weken na de verlofaanvraag schriftelijk kenbaar maken. Wel moet de medewerker de mogelijkheid krijgen de vakantiedagen op een ander moment op te nemen. Collectieve vakantieperiodes, zoals in de bouwsector en het onderwijs, worden ook gezien als uitzondering. De medewerker moet ten alle tijde het wettelijk aantal vakantiedagen per jaar kunnen opnemen.

De regels met betrekking tot bovenwettelijke vakantiedagen kunnen afwijken en zijn terug te vinden in het arbeidscontract of geldende cao. Ook zieke werknemers hebben recht op vakantie. Daarbij geldt dat de werknemer toestemming moet vragen aan de werkgever.
 

Verjaringstermijn vakantiedagen

Vakantiedagen die niet worden opgenomen vervallen of verjaren na een bepaalde periode. Ook hierin verschillen de regels voor wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
 

• Vervallen wettelijke vakantiedagen
  De niet opgenomen wettelijke vakantiedagen, vervallen een half jaar na het kalenderjaar waarin de medewerker deze heeft opgebouwd. De vakantiedagen die hij/zij bijvoorbeeld in 2020 heeft opgebouwd, vervallen op 01-07-2021.
  
  De werkgever kan hier positief van afwijken. Dit is vastgelegd in het arbeidscontract of de van toepassing zijnde cao. Daarnaast kan deze termijn verlengd worden tot 5 jaar indien de werknemer te ziek is geweest om de vakantiedagen op te nemen of indien de werkgever het onmogelijk heeft gemaakt om (voldoende) vakantie op te nemen.
  
  Kolibrie heeft de keuze gemaakt om positief af te wijken van de wettelijke vervaltermijn van de wettelijke vakantiedagen. Wij hanteren een vervaltermijn van 12 i.p.v. 6 maanden.

 

• Vervallen bovenwettelijke vakantiedagen
  Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt een verjaringstermijn van vijf jaar. De vakantiedagen vervallen dan vijf jaar na het kalenderjaar waarin de verlofdagen zijn opgebouwd.
   

Voor het opnemen van vakantiedagen is het advies om eerst de wettelijke verlofdagen op te nemen en vervolgens de bovenwettelijke verlofdagen, dit in verband met het verschil in verjaringstermijn.
 

Vakantiedagen mee overnemen

Werknemers die wisselen van baan en nog vakantiedagen over hebben, die niet meer kunnen worden opgenomen, krijgen deze uitbetaald door de werkgever.

Ook mogen de wettelijke vakantiedagen die niet meer kunnen worden opgenomen bij de huidige werkgever, worden opgenomen bij de nieuwe werkgever. Uitbetaling door de nieuwe werkgever is niet mogelijk. De vervaldatum van de meegenomen uren blijft gelijk. Of dit ook geldt voor de bovenwettelijke vakantiedagen, hangt af van de nieuwe werkgever.

Om de vakantiedagen mee over te kunnen nemen heeft de werknemer een verklaring nodig van de vorige werkgever waarop het aantal overgebleven vakantiedagen vermeld staat.
 

Vakantiedagen uitbetalen

Een werknemer kan er voor kiezen zijn vakantiedagen te laten uitbetalen. Voor wat betreft de wettelijke vakantiedagen mag dit alleen aan het eind van het arbeidscontract. De bovenwettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen mag de werkgever afkopen, maar enkel bij wederzijds goedvinden, dit is geen verplichting. 


In een aantal cao's heb je naast vakantiedagen, ook te maken met Arbeidstijdverkorting (ATV) of Arbeidsduurverkorting (ADV). Benieuwd wat de regels zijn? Lees nu ook onze artikelen over ATV en ADV-dagen!